Luboń Wielki: parking, szlak z Rabki-Zdrój Zaryte, Diadem Polskich Gór
Pętla na Luboń Wielki z parkingu w Rabce – Zdrój Zaryte okazała się nie lada wyzwaniem. Niekończące się podejścia naszpikowane kamieniami, szlak bez wypłaszczeń systematycznie prowadzający w górę i… beznadziejne oznakowanie trasy. Ale to, co zobaczycie po drodze i na szczycie wynagrodzi Wam wszelkie trudy marszu. Trzeba jednak przyznać, że upłynęło sporo energii zanim dotarłem do upragnionej mety. Jak to w górach. 🙂 Ruszajmy!
Luboń Wielki parking
Wybrałem szlak na Luboń Wielki (1022 m n.p.m.) z Rabki-Zdrój Zaryte, a parking znalazłem przy sklepie LEWIATAN (płatny 10 zł w kasie w sklepie). Nie jest duży, więc w weekend warto przyjechać trochę wcześniej.
Jeśli realizujecie Koronę Gór Polski, a do szlaków dojeżdżacie samochodem, to zestawienie parkingów przy najpopularniejszych trasach KGP może się przydać: https://zciastemwplecaku.pl/korona-gor-polski-parkingi/
Żółty szlak na Luboń Wielki z Rabki - Zdrój Zaryte
Po 7. km, które wcześniej pokonałem na Lubomirze usiłując znaleźć jakiegoś grzybka, przyjechałem do Rabki trochę już zmęczony. Pchnięcie kulą i trening wydolnościowy raczej nie idą ze sobą w parze. Po odstawieniu auta, żwawo ruszyłem żółtym szlakiem. Początkowo droga wiedzie pomiędzy gospodarstwami, aż do skrzyżowania z tabliczką informacyjną, wg której na szczyt dojdziemy w 1.45 h.
Wędrówka
Od tego momentu, szlak bez płaskich odcinków jednostajnie wiedzie pod górę. Warto zwracać uwagę na oznaczenia trasy. O ile na początku znaki były widoczne, tak w miarę, jak zapuszczałem się w głąb lasu, ich częstotliwość zdecydowanie malała. W takich sytuacjach przydają się aplikacje z pobraną wcześniej mapą terenu. Nie będę ukrywał, że podczas wędrówki na Luboń Wielki, piąty co do wysokości i najwybitniejszy szczyt w Beskidzie Wyspowym, kilkukrotnie zdarzyło mi się zboczyć z drogi. Dzięki GPS mogłem szybko wrócić na szlak.
Przechodzę tzw. Percią Borkowskiego, aż do Rezerwatu Przyrody Luboń Wielki. Tuż obok znajduje się pomnik poświęcony Żołnierzom AK, którzy w czasie II wojny światowej działali w okolicznych lasach. Chwilę później, po kolejnym podejściu, pojawiają się Gołoborza, największe w Beskidzie Wyspowym. Powstały w wyniku mrozowego wietrzenia skał, kilkanaście tysięcy lat temu. Idąc tamtędy, myślenie o niebieskich migdałach zostawcie raczej na później. Szczególnie po deszczu i w zimie niestabilne kamienie mogą być niebezpieczne. Właśnie ze względu na trudność ich pokonania, kiedyś teren ten nazywano Piekiełkiem.
Przechodzimy przez Dziurawe Turnie, formacje skalne z charakterystycznymi otworami i szczelinami. Ich wygląd związany jest z procesem wietrzenia skał. Tuż obok znajdują się mini jaskinie oraz kapliczka. Stąd także rozpościera się przepiękny widok m.in. na Tatry (pod warunkiem dobrej pogody).
Nie będę ukrywał, że w tamtym momencie byłem już zmęczony, a chwila oddechu z możliwością darmowego spoglądania na górskie panoramy była idealnym momentem na szybką regenerację. Jak się okazało, bardzo się przydała. Ostatni odcinek szlaku jest naprawdę stromy, warto zachować trochę sił, aby nie paść przed metą. Po pokonaniu wzniesienia, oczom mym ukazało się Schronisko PTTK na Luboniu Wielkim. Nie był to spacerek.
Powrót na parking
Po dłuższej chwili odpoczynku, konsumpcji ciasta, spożyciu bąbelkowego napoju, przybiciu pieczątki i zrobieniu sobie pamiątkowego zdjęcia, do gry włączył się dronik. Pogoda nie była komfortowa, więc polatałem ledwie przez moment.
Na drogę powrotną wybrałem szlak niebieski. Zdecydowanie łagodniejszy i bezpieczniejszy, choć mniej widokowy. Trasa cała czas wiedzie przez las, gdzieniegdzie tylko pojawi się kawałek przestrzeni między drzewami. Nasza sugestia: spoglądajcie na oznaczenia. Zejście tym szlakiem jest źle oznakowane i można pobłądzić.
Szlak niebieski na Luboń Wielki z parkingu w Rabce-Zdrój Zaryte jest zdecydowanie lepszą propozycją dla osób starszych oraz dzieci. Pokonanie pętli, wraz z odpoczynkiem w schronisku, zajęło mi 3 godziny. Na koniec, po całym dniu maszerowania czułem w nogach dobrze wykonany trening.
Schronisko PTTK na Luboniu Wielkim im. Stanisława Dunin-Borkowskiego
Położone na wysokości 1022 m n.p.m., tuż obok szczytu. Wybudowano je w roku 1931, a oficjalnego otwarcia dokonał Mieczysław Orłowicz, podobno przy udziale 3 tys. świadków. Przypomnijmy, że nazwiskiem Orłowicza nazwano Główny Szlak Sudecki. Niewielkie schronisko przetrwało wojnę, choć Niemcy chcieli podpalić obiekt. I tu na drodze stanęła im gospodyni Karolina Kaleciak z niemowlęciem na rękach twierdząc, że to jej dom. Finalnie odstąpili od zniszczenia budynku (podobno przekupiła hitlerowców wódką). Potem jednak ostrzelali go z kierunku Zarytego. Na szczęście nieskutecznie – najwyraźniej ilość spożytych % była już znacząca. 🙂 Co roku organizuje się tu mszę św. w podziękowaniu za ocalenie tego miejsca.
W latach ’60 ubiegłego wieku, wybudowano na szczycie Lubonia Wielkiego wieżę przekaźnikową. Na 40. lecie istnienia schroniska nadano mu imię Stanisława Dunin – Borkowskiego, jednego z inicjatorów budowy. Jego nazwisko znajdziemy także przy opisywanym tu żółtym szlaku, prowadzącym z Rabki-Zdrój Zaryte przez Gołoborza, który sam wyznaczył.
Znajdują się tu także inne niewielkie zabudowania, które wraz ze schroniskiem oferują 25 miejsc noclegowych, w tym 16 w letniej bacówce.
Od 1999 r. kierownikiem Schroniska PTTK na Luboniu Wielkim jest Krzysztof Knofliczek. Pod swoimi skrzydłami ma także Schronisko PTTK na Kudłaczach.
Podsumowanie
Żółty szlak na Luboń Wieki z parkingu w Rabce – Zdrój Zaryte to ciekawa, choć momentami wymagająca wędrówka. W moim przypadku odczuwalność podejść była sporo większa. Kompletnie nieudane grzybobranie, gdzieś na zboczach Lubomira, gdzie przez 3 godziny chodzenia zebrałem 7 grzybów, dało się we znaki.
Co by jednak nie mówić, wycieczka na Luboń Wielki ma też wiele walorów przyrodniczych z przysłowiową truskawką na torcie na szczycie, skąd rozpościerają się przepiękne górskie panoramy. Jeśli realizujecie Koronę Gór Polski lub Diadem Polskich Gór, to warto połączyć Luboń Wielki np. z Lubomirem, Turbaczem lub Mogielicą.